De eerste golf van aroma’s komt vrij op het moment dat de espresso een temperatuur bereikt van ongeveer 80°Celsius en wordt gemelangeerd waardoor de geur, door de crèmelaag heen, vrijkomt in de lucht. Dit zijn frisse en lichte geuren van bloemen en fruit, jasmijn en amandel. De tweede aromagolf volgt na het proeven, als de retronasale perceptie meer uitgesproken aroma's naar boven brengt zoals boter, versgebakken brood en chocolade. Dit is wat we in het dagelijks taalgebruik omschrijven als ‘smaak’.

Een ideale smaaktest vindt plaats bij een temperatuur van ongeveer 65°Celsius. De smaak wordt bij voorkeur niet beïnvloed door toegevoegde suiker. Een perfecte espresso heeft al de juiste balans tussen zoet, bitter en zuur. Er is maar een klein slokje nodig om de volheid van espresso te beoordelen.

Samen met het aroma onderscheidt espresso zich door de body van iedere andere bereiding; deze biedt een aangename sensatie van fluwelige en strelende romigheid en zachtheid. 

Een optimale espresso wordt vaak uitgedrukt als metafoor: een muziekstuk dat bestaat uit aromatische noten. Concentreer je op de sensatie van de harmonie en hoor… dat ieder zijn eigen toon ontdekt.

Een perfecte espresso herken je meteen. Het kopje van wit porselein omlijst het laagje crème: een fijne structuur in nootkleurige tinten, doorkruist door lichte roodbruine streepjes. Is de crèmelaag donkerbruin of is er een wit knopje of een zwart gaatje in het midden, dan was de extractietijd te lang, de koffie te fijn gemalen of de temperatuur en de druk van het water te hoog. Een lichtgekleurde en weinig consistente crèmelaag wijst op het tegenovergestelde.